Năm 2003, sau khi tốt nghiệp Trường đại học Phú Yên, cô giáo Lê Thị Thu Trang (sinh năm 1982, dân tộc Nùng) đã gắn bó với việc dạy học cho học sinh miền núi khó khăn ở huyện Sông Hinh.

Hiện cô Trang đang giảng dạy môn Ngữ văn tại Trường tiểu học và THCS Ea Trol. Trong quá trình dạy học, cô có nhiều sáng kiến hay giúp học sinh học giỏi tiếng Việt và góp phần giữ gìn bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số.

Những tiết học lôi cuốn

Tại tiết học Ngữ văn ở lớp 6B, Trường tiểu học và THCS Ea Trol, chúng tôi nhận thấy học sinh ở đây phát âm tiếng Việt rất rõ. Các em rất thích thú với những trò chơi nhỏ, đồ dùng dạy học trực quan do cô giáo Lê Thị Thu Trang tự làm. Những cánh tay học sinh liên tục giơ cao để xin cô giáo phát biểu xây dựng bài. Trên vở, các em nắn nót những con chữ sạch đẹp.

Em Niê Hờ Liết vui vẻ nói: Chúng em rất thích học môn Ngữ văn của cô Trang vì không có nhiều áp lực. Cô dạy rất hấp dẫn, các em vừa được chơi vừa được học. Cô cũng luôn yêu thương, giúp các em cách phát âm và viết tiếng Việt. Còn em Ksor Hờ Rim thì cho biết, em rất thích học môn Ngữ văn của cô Trang, bởi cách dạy của cô rất nhẹ nhàng, gần gũi và dễ hiểu. Cô Trang là người hiểu được tiếng Ê Đê của chúng em nên những câu hỏi khó em nhờ cô giảng thêm.

Trường tiểu học và THCS Ea Trol có trên 95% học sinh là con em đồng bào dân tộc thiểu số, chủ yếu là người Ê Đê. Việc học, đọc, viết tiếng Việt là điều khó khăn với học sinh ở đây. Là giáo viên Ngữ văn, cô giáo Lê Thị Thu Trang đã có nhiều sáng kiến dạy học phù hợp nhằm lôi cuốn học sinh.

Cô Lê Thị Thu Trang chia sẻ: Học sinh ở đây chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số nên thường có tâm lý ngại giao tiếp, ngại thể hiện trước tập thể. Các em rụt rè, e sợ khi trao đổi một vấn đề nào đó với giáo viên. Vì thế, tôi thường xuyên lồng ghép sử dụng tiếng Việt trong tổ chức các hoạt động ghi nhật ký môn học và đóng vai các nhân vật trong tác phẩm văn học để kể chuyện dân gian, đọc thơ, ca dao… Cùng với các thiết bị dạy học hiện đại, tôi xây dựng thêm các trò chơi nhỏ vận dụng theo từng tiết học, bài học để khơi dậy sự ham mê, tự tin của học sinh.

Với những nỗ lực trong dạy học, cô Lê Thị Thu Trang đã bồi dưỡng được nhiều học sinh giỏi môn Ngữ văn cấp huyện, cấp tỉnh trong nhiều năm liền. Bản thân cô Trang là giáo viên dạy giỏi và có nhiều sáng kiến dạy học được áp dụng tại Trường tiểu học và THCS Ea Trol. Thầy Lê Hoài Lâm, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Cô Lê Thị Thu Trang là người rất ham học hỏi. Hiện cô Trang là thạc sĩ duy nhất của trường. Trong quá trình công tác, cô Trang có nhiều sáng kiến dạy học để lôi cuốn học sinh. Các sáng kiến này đã được áp dụng ở các khối lớp của nhà trường. Nhiều học sinh có sự tiến bộ rõ rệt về phát âm tiếng Việt, viết chính tả. Đặc biệt, nhiều em tự tin tham gia thi chọn học sinh giỏi, thi kể chuyện... Đây là những việc không hề dễ dàng đối với học sinh miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số còn khó khăn.

Giữ gìn văn hóa dân tộc

Không chỉ là giáo viên yêu nghề, dạy giỏi, cô Lê Thị Thu Trang còn có nhiều tâm huyết trong việc giữ gìn, phát huy văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số. Bản thân cô đã tìm đến và mời các nghệ nhân dân gian ở địa phương cùng truyền dạy cho học sinh cách sử dụng nhạc cụ dân tộc, cách thêu hoa văn, cách đan gùi làm rẫy...

Cô Lê Thị Thu Trang tâm sự: Bản thân mình là người đồng bào dân tộc thiểu số nên rất muốn văn hóa của từng dân tộc được gìn giữ và lưu truyền đến đời sau. Ở một số chủ đề dạy học phù hợp hoặc những tiết dạy văn học địa phương, ngoại khóa tôi thường mời nghệ nhân hát khan (sử thi Ê Đê), nghệ nhân biểu diễn nhạc cụ dân tộc như đàn T’rưng, đinh năm, sáo, đinh tút… đến biểu diễn, giao lưu. Điều này nhằm khắc sâu bài học và lồng ghép giáo dục học sinh giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống. Bản thân tôi cũng tự tìm hiểu và học biểu diễn, sử dụng những loại nhạc cụ dân tộc này. Thực tế các em học sinh rất thích thú với những buổi học như vậy.

Theo ông Trương Văn Phương, Trưởng Ban Dân tộc tỉnh, Phú Yên ở khu vực Nam Trung Bộ nhưng có tới 31 dân tộc anh em cùng nhau sinh sống. Giữ gìn, phát huy và lan tỏa những nét đẹp văn hóa, nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số là điều rất cần thiết. Cách đưa văn hóa dân gian vào trường học để giới thiệu, giảng dạy của cô Lê Thị Thu Trang rất đáng biểu dương và cần nhân rộng. Điều này góp phần để thế hệ trẻ ngày càng hiểu biết hơn, yêu hơn văn hóa của dân tộc mình.

NGỌC NHƯ - NGÔ XUÂN