Ngày 2/9 cách đây 69 năm, tại Quảng trường Ba Đình lịch sử, Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa - nhà nước công nông đầu tiên ở Đông Nam châu Á, chấm dứt ách xiềng xích của chế độ thực dân gần 100 năm trên đất nước ta. Bản tuyên ngôn công khai với toàn thế giới về vị thế của đất nước Việt Nam độc lập, có chủ quyền và khẳng định chân lý quyền được sống, quyền tự do, bình đẳng, và quyền mưu cầu hạnh phúc của dân tộc Việt Nam.
Trong bản Tuyên ngôn, Chủ tịch Hồ Chí Minh dẫn ngay điều đã khẳng định trong Tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ năm 1776 rằng: Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống, quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc. Và trong Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của cách mạng Pháp năm 1791 cũng viết: Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đi đến khẳng định những quyền chính đáng ấy cũng hoàn toàn chính đáng đối với mọi con dân Việt sống trên đất nước Việt. Tuyên ngôn độc lập là bản cáo trạng tố cáo tội ác của bọn thực dân xâm lược đối với đồng bào ta. Chủ tịch Hồ Chí Minh vạch rõ thực dân Pháp âm mưu lợi dụng lá cờ tự do, bình đẳng, bác ái đến cướp đất nước ta... Chúng lập ra nhà tù nhiều hơn trường học, thẳng tay chém giết những người yêu nước thương nòi; thi hành chính sách ngu dân, dùng thuốc phiện, rượu cồn đề làm cho nòi giống ta suy nhược; chúng cướp không ruộng đất, hầm mỏ, nguyên liệu; đặt ra hàng trăm thứ thuế vô lý, bóc lột công nhân ta một cách vô cùng tàn nhẫn... Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định: Dân ta đã đánh đổ các xiềng xích thực dân để gầy dựng nên nước Việt Nam độc lập. Dân ta lại đánh đổ chế độ quân chủ mấy mươi thế kỷ mà lập nên chế độ Dân chủ Cộng hòa. Chính vì vậy, dân tộc ấy mà đại diện là Lâm thời Chính phủ của nước Việt Nam mới, đại biểu cho toàn dân Việt Nam tuyên bố những vấn đề trọng đại về quyền của một đất nước, một dân tộc khi lật đổ ách xích xiềng giành quyền độc lập, đó là:
Thoát ly hẳn quan hệ thực dân với Pháp, xóa bỏ hết những hiệp ước mà Pháp đã ký về nước Việt Nam, xóa bỏ tất cả mọi đặc quyền của Pháp trên đất nước Việt Nam. Toàn dân Việt Nam, trên dưới một lòng kiên quyết chống lại âm mưu của bọn thực dân Pháp. Nước Việt Nam có quyền hưởng tự do và độc lập và sự thật đã thành một nước tự do độc lập. Toàn thể dân tộc Việt Nam quyết đem tất cả tinh thần và lực lượng, tính mạng và của cải để giữ vững quyền tự do, độc lập ấy...
Ngày 2/9/1945 mãi mãi đi vào lịch sử như ngày độc lập đầu tiên của dân tộc Việt Nam sau gần một thế kỷ đô hộ của chủ nghĩa thực dân Pháp, trở thành ngày Quốc khánh của nhân dân Việt Nam, mở ra kỷ nguyên mới cho lịch sử nước ta.
Kỷ niệm ngày Quốc khánh năm nay cũng là dịp kỷ niệm 45 năm thực hiện Di chúc của Bác Hồ kính yêu của chúng ta. Công lao to lớn và sự nghiệp vĩ đại của Người gắn liền với lịch sử vinh quang của Đảng, với những trang sử oanh liệt trong cuộc đấu tranh chống giặc ngoại xâm của nhân dân Việt Nam. Trước khi đi vào cõi vĩnh hằng, Người để lại bản Di chúc lịch sử vô cùng quý giá, kết tinh tinh hoa tư tưởng, đạo đức và tâm hồn cao đẹp của Người, suốt đời một lòng vì dân, vì nước. Theo thời gian, Di chúc thiêng liêng của Người trở thành kim chỉ nam, nguồn động viên, cổ vũ to lớn để mỗi tổ chức và cá nhân soi rọi, nhìn nhận mình, không ngừng phấn đấu học tập, lao động, chiến đấu, xây dựng quê hương, đất nước ngày càng đàng hoàng, tươi đẹp hơn.
Gần 70 năm trôi qua kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập và 45 năm thực hiện Di chúc thiêng liêng của Người, đất nước ta nói chung và tỉnh Phú Yên nói riêng bên cạnh những thành quả to lớn đã đạt được, vẫn còn đó không ít khó khăn. Song với niềm tin tuyệt đối vào sự lãnh đạo của Đảng, sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân tộc và tư tưởng vĩ đại của Người, sẽ thôi thúc mỗi người con đất Việt không ngừng nỗ lực, tất cả vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh.
PHÚ YÊN
