Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa là giải pháp lớn được đề ra trong Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) về “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc”. Qua 13 năm thực hiện, phong trào này đã tác động tích cực, toàn diện đến nhiều lĩnh vực trong đời sống vật chất, văn hóa tinh thần của nhân dân. Tuy nhiên, để đạt được các mục tiêu phát triển của phong trào đã đề ra cho giai đoạn 2011-2015, cần các giải pháp hiệu quả.
CHÚ TRỌNG XÂY DỰNG NẾP SỐNG VĂN HÓA
Trong phong trào Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa, nếp sống văn hóa và công tác gia đình là những lĩnh vực chính nhằm phát triển phong trào. Đối với công tác nếp sống văn hóa, phải chú trọng tỉ lệ gia đình đạt chuẩn văn hóa; thôn, buôn, khu phố đạt chuẩn văn hóa; xã đạt chuẩn văn hóa nông thôn mới; phường, thị trấn đạt chuẩn văn minh đô thị; cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. Trong công tác gia đình thì phấn đấu đạt về số cơ sở hỗ trợ nạn nhân bị bạo lực gia đình; số cơ sở tư vấn gia đình và phòng chống bạo lực gia đình; tỉ lệ xã, phường có Ban chỉ đạo mô hình phòng chống bạo lực gia đình; tỉ lệ thôn, khu phố có Ban chỉ đạo mô hình phòng, chống bạo lực gia đình…
Theo đó, tính đến năm 2013, Phú Yên đã đạt được một số chỉ tiêu lớn như: có 87% gia đình đạt chuẩn văn hóa; 69% thôn, buôn, khu phố đạt chuẩn văn hóa; 86% cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa; 40% thôn, khu phố có Ban chỉ đạo mô hình phòng chống bạo lực gia đình; 20% xã, phường tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục đời sống gia đình…
Theo ông Hồ Văn Tiến, Giám đốc Sở VH-TT-DL Phú Yên, kết quả này cho thấy Ban chỉ đạo phong trào Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa các cấp đã quản lý, định hướng phong trào đi vào chiều sâu. Các địa phương đã bám sát quy trình, xét công nhận danh hiệu văn hóa của Bộ VH-TT-DL với nhiều cách làm hay và sáng tạo. Cụ thể như, các huyện Đông Hòa, Tây Hòa và TP Tuy Hòa đề cao tiêu chuẩn an toàn giao thông, an ninh trật tự làng xóm, phòng chống tệ nạn xã hội. Các huyện Phú Hòa, Tuy An chú trọng tiêu chuẩn KHHGĐ, cam kết không sinh con thứ 3, tham gia đầy đủ các buổi sinh hoạt thôn, xóm. Các huyện miền núi Sông Hinh, Đồng Xuân, Sơn Hòa quan tâm đến việc vận động đồng bào dùng nước sạch, không nuôi gia súc dưới gầm nhà sàn, giảm nghèo bền vững…
Kết quả việc thực hiện cuộc vận động Phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư góp phần nâng cao đời sống vật chất, tinh thần cho nhân dân, làm cho bộ mặt nông thôn có nhiều khởi sắc, phát huy tinh thần đoàn kết tại địa bàn dân cư. Vì thế, cuộc vận động này trở thành vấn đề quan trọng cần phải được phát huy.
ĐỂ PHONG TRÀO PHÁT TRIỂN BỀN VỮNG
Mục tiêu phát triển phong trào Toàn dân xây dựng đời sống văn hóa giai đoạn 2011-2015 đặt ra, đó là đến năm 2015 đối với công tác nếp sống văn hóa là toàn tỉnh có 92% gia đình văn hóa; 80% thôn, buôn, khu phố văn hóa; 95% cơ quan, doanh nghiệp đạt chuẩn văn hóa. Đối với công tác gia đình, mục tiêu toàn tỉnh có 100% thôn, buôn, khu phố có Ban chỉ đạo mô hình phòng, chống bạo lực gia đình; 100% xã, phường tổ chức các hoạt động tuyên truyền, giáo dục đời sống gia đình… Ban chỉ đạo công tác gia đình tỉnh xác định đây là các mục tiêu khó đạt được đúng tiến độ.
Tại hội thảo Giải pháp nâng cao chất lượng phong trào Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa do Sở VH-TT-DL vừa tổ chức, các đại biểu đã đưa ra các nguyên nhân để phân tích, lý giải về việc có những rào cản khiến các mục tiêu khó đạt được đúng tiến độ, đó là: Công tác tuyên truyền, vận động phong trào ở một số thôn, buôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi chưa thường xuyên, liên lục và mang tính thời vụ nên phong trào phát triển chưa đồng đều, thiếu chiều sâu. Một số thôn, buôn, khu phố văn hóa sau khi được công nhận có biểu hiện buông lỏng công tác chỉ đạo, quản lý; chưa có sự phối hợp chặt chẽ với các ban, ngành, đoàn thể trong việc tuyên truyền vận động. Việc hỗ trợ kinh phí để đầu tư xây dựng thiết chế văn hóa - thể thao cho thôn, buôn, khu phố còn nhiều hạn chế. Cùng với đó, cán bộ làm công tác phong trào chưa thực sự năng động, một số ít cán bộ thôn, buôn trình độ chuyên môn còn hạn chế, nhất là kỹ năng tuyên truyền nên việc hướng dẫn, triển khai thực hiện phong trào còn lúng túng, bị động.
Cũng tại hội thảo, Ban chỉ đạo công tác phong trào các địa phương đã nêu ra nhiều giải pháp thiết thực nhằm phát triển phong trào. Theo ông Trần Trung Dũng, Phó phòng Văn hóa - Thông tin huyện Sông Hinh, Sông Hinh xác định xây dựng gia đình văn hóa phải gắn liền với phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao đời sống cho nhân dân. Vì thế, công tác xóa đói, giảm nghèo, giải quyết việc làm luôn được chú trọng đề cao song song với việc vận động nhân dân tích cực tham gia gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc.
“Để nâng cao chất lượng cuộc vận động này, lãnh đạo các địa phương thường xuyên tuyên truyền để cán bộ chủ chốt nắm chắc nội dung, tiêu chí, danh hiệu gia đình, thôn, buôn khu phố văn hóa; tăng cường công tác phối hợp với các ban, ngành có liên quan trong việc thực hiện hiệu quả phong trào này”, ông Lê Đủ, Phó chủ tịch UBMTTQ Việt Nam tỉnh, cho biết.
Về vấn đề này, theo ông Hồ Văn Tiến thì Ban chỉ đạo phong trào cần làm tốt việc tham mưu đưa các chương trình lồng ghép của phong trào vào trong các chương trình hoạt động cấp ủy và chính quyền địa phương; chú trọng công tác thi đua khen thưởng; rà soát mức thu chi kinh phí để có đề xuất phù hợp.
DIỆU ANH
