TAND hai cấp Phú Yên đã và đang tập trung triển khai nhiều giải pháp để nâng cao chất lượng công tác giải quyết, xét xử các loại án, trong đó có việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm. Điều này góp phần đáp ứng tốt hơn yêu cầu cải cách tư pháp hiện nay.

Chất lượng, hiệu quả

Nhằm thực hiện tốt các giải pháp để nâng cao chất lượng công tác xét xử, những năm qua, TAND hai cấp Phú Yên đã tích cực tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm. Năm 2023, TAND hai cấp đã tổ chức được 177 phiên tòa rút kinh nghiệm.

Chánh án TAND huyện Sông Hinh Bùi Châu Kha cho biết, thời gian qua, TAND huyện Sông Hinh đã quán triệt và thực hiện một cách nghiêm túc việc tổ chức, triển khai các phiên tòa rút kinh nghiệm. Cụ thể, tháng 8/2023, TAND huyện đã mở phiên tòa rút kinh nghiệm trình tự xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đối với bị cáo Hoàng Văn Nghĩa (SN 1988, trú TX Buôn Hồ, tỉnh Đắk Lắk) bị Viện KSND huyện truy tố về tội trộm cắp tài sản. Hoàng Văn Nghĩa đã có 2 tiền án về tội trộm cắp tài sản.

Theo nội dung vụ án, trong khoảng thời gian từ 31/1-21/2/2023, Nghĩa liên tiếp thực hiện 4 vụ trộm trâu, bò của người dân trên địa bàn huyện Ea Kar (tỉnh Đắk Lắk) và huyện Sông Hinh, sau đó đem về huyện Cư M’gar (tỉnh Đắk Lắk) bán lấy tiền tiêu xài cá nhân. Số trâu, bò mà Nghĩa trộm được là 8 con, có tổng giá trị trên 233 triệu đồng.

Tại phiên tòa, bị cáo Nghĩa đã khai nhận toàn bộ hành vi của mình. Căn cứ vào các tài liệu có trong hồ sơ và lời khai của bị cáo, trên cơ sở đánh giá tính chất, mức độ nguy hiểm của hành vi phạm tội mà bị cáo Nghĩa đã thực hiện, nhân thân và các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự; hội đồng xét xử đã tuyên phạt bị cáo Nghĩa 8 năm tù. Ngoài ra, hội đồng xét xử còn tuyên bị cáo Nghĩa phải bồi thường trách nhiệm dân sự và án phí.

Chánh án TAND huyện Sông Hinh Bùi Châu Kha cho biết, hằng năm, TAND huyện Sông Hinh thường tổ chức 5-7 phiên tòa rút kinh nghiệm. Việc lựa chọn các vụ án để tổ chức phiên tòa rút kinh nghiệm phải đảm bảo tính điển hình cho vấn đề nổi cộm cần tập trung đấu tranh, giải quyết trên địa bàn và phù hợp với tình hình thực tế của từng địa phương như các loại tội phạm trộm cắp, vi phạm Luật Giao thông đường bộ, cố ý gây thương tích, hủy hoại rừng...

Theo ông Kha, việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm không chỉ xuất phát từ việc hoàn thành các chỉ tiêu thi đua, mà quan trọng hơn cả là chất lượng và hiệu quả thực chất mang lại. Đây là dịp để hội đồng xét xử, các chức danh tư pháp khác nói chung, thẩm phán, chủ tọa phiên tòa nói riêng rèn luyện, trau dồi kiến thức, tích lũy kinh nghiệm, hoàn thiện kỹ năng bảo đảm việc giải quyết các vụ án theo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời là cơ hội để các thẩm phán, chủ tọa phiên tòa rèn luyện tự soi, tự hoàn thiện mình trong các phiên tòa tiếp theo để đảm nhiệm và hoàn thành những nhiệm vụ khó khăn, phức tạp hơn trong thời gian tới.

Tăng cường, đổi mới công tác xét xử

Thực tiễn từ các phiên tòa rút kinh nghiệm cho thấy, đối với các vụ án hình sự, các thẩm phán chủ tọa phiên tòa đã thực hiện tốt chức năng, vai trò, quyền hạn, trách nhiệm của bản thân và cơ quan trong hoạt động tư pháp và trong tố tụng.

Cụ thể là chủ động xét hỏi, làm rõ hành vi phạm tội của các bị cáo, các tình tiết tăng nặng, giảm nhẹ trách nhiệm hình sự, lập luận chặt chẽ, hình phạt tương xứng với hành vi phạm tội. Đối với các vụ án dân sự, hành chính, thẩm phán chủ tọa phiên tòa đã thực hiện đúng các thủ tục tố tụng, thu thập đầy đủ tài liệu chứng cứ, nghiên cứu kỹ tài liệu chứng cứ liên quan đến vụ án, điều khiển phiên tòa đúng tác phong, chuẩn mực, xử lý các tình huống phát sinh hợp lý, ban hành bản án đúng theo quy định của pháp luật…

Nhìn chung, các phiên tòa rút kinh nghiệm diễn ra đúng trình tự, thủ tục tố tụng, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của những người tham gia tố tụng, việc điều hành tranh tụng tại phiên tòa của thẩm phán - chủ tọa phiên tòa diễn ra nghiêm túc, đạt chất lượng.

Các phiên tòa không chỉ thể hiện được sự nghiêm minh, công khai, dân chủ, minh bạch theo tinh thần cải cách tư pháp, mà còn tạo được niềm tin đối với người tiến hành tố tụng, người tham gia tố tụng và người tham dự phiên tòa vào pháp luật, vào công lý và công bằng xã hội.

Theo Chánh án TAND tỉnh Trần Huy Đức, để đảm bảo cho việc xét xử nhanh chóng, kịp thời; bảo đảm quyền, lợi ích hợp pháp của bị cáo, bị hại, đương sự, tổ chức và cá nhân có liên quan; tạo cơ chế thuận lợi cho tổ chức, cá nhân tham gia tố tụng; nâng cao chất lượng công tác xét xử của tòa án; bảo đảm hoạt động tư pháp từng bước chuyên nghiệp, hiện đại, thời gian tới, TAND hai cấp Phú Yên sẽ tiếp tục đẩy mạnh việc tổ chức các phiên tòa rút kinh nghiệm.

Đặc biệt trong bối cảnh với sự phát triển của công nghệ thông tin như hiện nay, TAND hai cấp sẽ kết hợp giữa hai giải pháp đột phá là phiên tòa trực tuyến và phiên tòa rút kinh nghiệm để đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và phục vụ tốt nhiệm vụ chính trị tại địa phương. 

KHÁNH NGỌC